‘Als ik een man was in deze tijd , durfde ik niet meer te ademen!’ Wanneer ik in een gesprek deze zin uitspreek, zie ik sommige mannen letterlijk weer even ademen. Meestal volgt er een openhartig gesprek. Alsof die ene zin baan ruimt voor contact met wat ze voelen en graag willen zeggen, vaak gevolgd door kwetsbaarheid: ‘Ik weet soms gewoon niet eens meer wat ik wel of niet kan zeggen of waar ik kijken moet.’ Het zijn gesmoorde woorden, de onmacht is voelbaar.
Soms lijkt het erop dat onze samenleving mannen castreert, maar wanneer het uitkomt klaagt men dat ze niet mans genoeg zijn. Ik snap wel dat niet iedere man deze boodschap snapt. Vooral omdat mannen ook – in tegenstelling tot wat soms gepretendeerd wordt – dondersgoed aanvoelen dat veel gepraat over begrenzing niet altijd belichaamd wordt door de persoon die erover spreekt. Zoiets noem ik een incongruentie-radar. Die radar die ons vertelt dat er ergens iets niet klopt, dat wat men zegt en voelt niet op één lijn ligt, is namelijk genderneutraal – je weet wel, dat kutwoord wat castreert én steriliseert.
kan iemand jouw grens overschrijden als jij deze zelf niet voelt?
Op mijn website schrijf ik ergens: bespreekbaarheid gaat niet over eerlijk doen, maar over eerlijk zijn. Een klein detail met een groot verschil. Praten over grensoverschrijding is absoluut geen geneuzel, maar wordt geneuzel als degenen die erover praten hun eigen grenzen niet belichamen. Een vraag die we in ons sociale verkeer veel te vaak vergeten te stellen: kan iemand jouw grens overschrijden als jij deze zelf niet voelt? Misschien omdat we bang zijn voor wat we in onszelf aantreffen. Maar daardoor ligt de term victim blaming in mijn ogen net iets te snel op sommige tongen.
Ik mijmer en vraag mezelf af; hebben wij vrouwen serieus zo lang gevochten voor onze rechten om op dit punt uit te komen: Alsjeblieft begrens mij, want ik kan dit zelf niet! Veel vrouwen ogen erg bozig, voornamelijk op mannen. Alsof zij de oorzaak zijn van al het kwaad in de wereld. Gaan we dan niet voorbij aan het kwaad wat nou eenmaal ook in onszelf zit? En is na decennia onderdrukking van het ene geslacht, onderdrukking van het andere nu dan het antwoord?
Grensoverschrijding lijkt iets misdadigs geworden. Terwijl een basis voor groei en ontwikkeling lichte grensoverschrijding nodig heeft. Dit is bij kinderen in hun (seksuele) ontwikkeling en bij volwassenen niet anders. In die zin zijn we nooit uit ontwikkeld. Om écht contact te maken hebben we deze grenzen juist nodig, want precies daar ontmoeten we elkaar. En omdat we nou eenmaal grenzen hebben als mens, kunnen ze ook overschreden worden.
Begrijp me niet verkeerd, ik ben tegen geweld. Ik heb het zelf voldoende meegemaakt om te weten waarover ik schrijf. Juist daardoor besef ik mij ook dat de lijnen flinterdun zijn en het grijze gebied oneindig. Wie mij een beetje kent of volgt weet hoe ik als geen ander gebalanceerd heb op die lijnen en rondgedwaald in dat grijze gebied.
‘Overschrijdt mijn grenzen,’ stond op mijn voorhoofd.
Lees een paar van mijn blogs en je krijgt een idee waar ik vandaan kom. ‘Overschrijdt mijn grenzen,’ stond bijna mijn hele leven op mijn voorhoofd. Totdat ik er klaar mee was en de onmacht wist om te zetten naar kracht. Dacht ik. Het bleek macht. Met nieuwe grensoverschrijding tot gevolg. Alleen stond ik ineens aan de andere kant van de lijn.
Wat ik schreef: de lijn is flinterdun. In beide gevallen was het onmacht. Macht is slechts een vervorming. Keuze vanuit kracht had ik niet, mijn agressie huishouding was naar zijn gallemiezen. Jaja, je leest het goed: Was!
Onlangs deed ik – in een reis – een aanraakoefening met een man. Nadien zei hij; ‘Deze oefening wilde ik heel graag met jou doen, want ik voelde dat ik erop kon vertrouwen dat jij aangeeft wat je niet fijn vindt én wel.’ Oké cool. Hij ging verder; ‘In tegenstelling tot de vrouwen die ik vanuit mijn eigen dynamiek meestal aantrek. Dit is nieuw voor me en voelt heel veilig.’
Yes! ‘Overschrijdt mijn grenzen,’ was officieel uitgegumd van mijn voorhoofd. Mijn grenzeloze ja had eindelijk haar nee gevonden.
En de break-out uit mijn zelfgebouwde gevangenschap daarmee een feit. Want dat was het, een gevangenis. Waar alleen ikzelf de sleutel van had. Ik kon er niks aan doen dat mijn grenzen ooit waren overschreden, ik daardoor mijn nee niet meer in mijn bezit had en dit lang niet heb kunnen ontwikkelen. Maar inmiddels was ik op een punt aangekomen, dat ik wel de enige was die er iets aan kon doen.
Leven we nu in een samenleving waar de slechte mannen nu eindelijk boven komen drijven? En creëren we een samenleving waar vrouwen nu eindelijk durven te spreken? Volgens mij is beide niet waar! Vele slechte mannen zijn niet slecht en vele sprekende vrouwen spreken zichzelf niet echt uit. Geen nee; een halve nee; een rigide nee; een grenzeloze ja; een opgedrongen ja: ze verschillen allemaal weinig van elkaar. Allen zijn enkel de uitkomst van het gemis van een waarlijke ja en nee. Dit is onmacht te voeten uit. En toebedeeld aan vrouwen én mannen.
Hoewel het in de oppervlakte laag – ons gedrag – hetzelfde kan lijken, is het voelbaar wanneer we begrenzen vanuit onmacht, macht of kracht. Onze reactie erop is anders. Waarom? Omdat de ontvanger het verschil voelt. We reageren namelijk niet op wat iemand zegt of doet, maar op wat iemand werkelijk bedoeld.
Begrenzen vanuit onmacht en macht, ik ken ze beide. Velen met mij. Wie zegt van niet, die liegt.
De wereld loopt rond met een zeer groot percentage mensen met een verstoorde agressie huishouding: mensen die niet voor zichzelf uit – en/of op kunnen komen; mensen die geen waarlijke ja en nee meer hebben; mensen die vanuit onmacht, via macht ook maar iets van kracht proberen te vinden.
Allerlei redenen kunnen hier aan ten grondslag liggen. Deze verstoring ontstaat niet enkel bij ernstige verwaarlozing, misbruik of geweld. Er is weinig voor nodig om een kind de rest van zijn leven zijn waarlijke nee – en daarmee ook zijn waarlijke ja – te ontnemen. Niet zelden reist onze verstoorde agressie huishouding mee het geboortekanaal in. Helaas zijn velen culturen, geloofsovertuigingen en politieke stromingen dan ook gebaat bij mensen zonder een waarlijke nee.
Maakt dit jou niet zeer onveilig voor de ander?
Soms lijkt het wel of grensoverschrijding een probleem van één persoon is. Wat gek is, daar het altijd in de relatie tussen twee mensen is. Helaas gaat men in de strijd TEGEN onveiligheid buiten zichzelf veel te vaak voorbij aan de basisonveiligheid in zichzelf. Jij moet mijn grenzen kennen, want ik ken ze zelf niet, lijkt het devies. En hoe vaak begrenzen we niet omdat het ons ook wat oplevert? Angst voor afwijzing laat ons mensen gekke dingen doen. Dus heel eerlijk: maakt jou dit niet zeer onveilig voor de ander? Een strijd VOOR veiligheid in jezelf lijkt me niet alleen gepaster, ook meer verbindend én duurzamer.
Naast dat je de vraag kan stellen waarom een ander een grenzeloze ja heeft of jouw grenzen overschrijdt, kan je jezelf ook de volgende vragen stellen: Waar is mijn nee gebleven? Waarom voel ik mijn grenzen niet? Waarom kan ik mijn grenzen niet uitspreken? Waarom maak ik een ander hier verantwoordelijk voor? En misschien wel de belangrijkste: Wil ik dit anders?
Want ook al hebben we als samenleving, als groep én in de dynamiek met anderen hierin iets te doen, een ander kan jouw agressie huishouding niet veranderen. Misschien kan jij er niks aan doen dat je jouw grenzen – om welke reden ook – niet voelt of uitspreekt. Jij bent, net zoals ik , de enige die er iets kan doen er weer opnieuw mee in contact te komen. En wat ik erover kan vertellen: het maakt de wereld leuker, mooier, rustiger, makkelijker én veiliger.
Meer lezen over agressie: De stoelen van agressie
Meer lezen over contact: De contactcirkel
En voel je welkom voor een workshop of een 1 op 1 sessie, om weer in contact te komen met één van de meest basale functies van ons menszijn: agressie.
Zij gingen je voor…
- “Ik heb nog nooit zo’n compleet en simpel model gezien wat agressie weergeeft en hoe het divers gedrag vanuit waarlijke kracht of (on)macht uitlegt. Dat is voor mij de essentie van dit model en deze dag.”
- ”Ik had nooit gedacht dat agressie eigenlijk zoiets moois is!”
- ”Het model zette een deel van mijn binnenwereld voor mijn neus. Een deel wat ik iedere dag leef, maar waar ik niets van begreep. Leuk was dit niet, helpend wel!”
- ”Tijdens één van de werkvormen keek in de spiegel. Dit was zo confronterend. Ik zag ineens wat ik altijd deed. En ik maar denken dat ik niet voor mezelf kon opkomen, blijkt voor mezelf uitkomen al een hele kluif! Er komt zeker een stoel 1 in mijn huis!”
- ”Mijn kijk op mezelf en anderen is nooit meer hetzelfde. Wat een eyeopener.”
- ”Ik heb veel waardvolle trainingen gehad, maar voor mij is dit de essentie van waarom het kan botsen tussen mensen. Dit verklaart veel miscommunicatie, ongeacht type relatie.”
- ”Ik heb ontdekt dat een gezonde agressie huishouding niet voor iedereen als wenselijk wordt gezien, wat me eigenlijk heel erg frustreert. Om hier mee om te gaan plak ik dan maar het ‘verbeter de wereld, begin bij jezelf’ -credo op.”
- ”Wat een confrontatie met mezelf, ik laat mijn begrenzing afhangen van de ander! Maar wat ik misschien wel het fijnste van de dag vond: Het is een verstoring, geen stoornis. Ik kan gezonde agressie, net als lopen, gewoon leren!”
- ”Toen ik dit model zag wist ik direct dat het impact zou hebben op mijzelf en mijn omgeving. Nu ik dit eenmaal weet, kan ik mezelf niet meer ontkennen en wil ik alleen maar meer over mezelf ontdekken.”
Evi ❤️
* Teamworkshops op aanvraag
